Kars Tren İstasyonu
İlk kez gar 1899 yılında Ruslar tarafından yapılır. Amaç Osmanlı cephesini daha iyi kontrol altında tutmaktır. İnşaat devletleştirilen Transkafkasya Demiryolu işletmesine tarafından gerçekleştirilir.
Tiflis’ten Kars’a kadar demiryolu hattı döşenir. Daha sonra bu hat Erzurum’a kadar uzatılır. Hattın raylar arası genişliği Avrupa ülkelerindekine göre dardır.
Kurtuluş Savaşı sonunda Kars da vatan topraklarına katılır. Ülkede ulaşım seferberliği ile demiryolu ağlarının yapımına başlanır.
Ruslar ile yapılan görüşmeler sonunda Erzurum – Kars hattı işletim hakkı 1927 yılında Transkafkasya Demiryolu işletmesinden satın alınır ve hemen faaliyete başlar. 1939 yılında Ankara – Erzurum demiryolu hattı tamamlanır ve işletmeye açılır. Erzurum’a kadar olan hatta Avrupa standart demiryolu rayları döşendiği için yolcular Kars’a devam edebilmeleri için Erzurum’da aktarma yapılır. 1949 – 1961 yılları arasında da Erzurum – Kars arasındaki demir yolu parça parça yapılarak tamamlanır. Önce Horasan’a kadar, sonra Sarıkamış’a kadar, 1961’de de Kars’a kadar raylar yenilenir.
—————————-
Hoş gelişler ola, Mustafa Kemal Paşa marşının İLK söylendiği yer Kars Tren İstasyonudur.
Bu Türkü Azerbaycanlı besteci Mehmet Türkel Bey tarafından yazılarak Azerbaycan halkı adına Atatürk’e ithaf edilir. Atatürk’e sunuş hikayesi de şöyle:
6 Ekim 1924 yılında Atatürk Kars’a gelir. Gelince onu tren istasyonunda bir sürpriz beklemektedir.
Atatürk gelmeden önce mahalli sanatçılar kendi aralarında organize olurlar. Mehmet Türkel’in şiirini Tağı Bey (Tağı Oşenyüzen) besteler. Müzisyenler hazırlık yaparlar. Türküyü bir Kafkas folklor oyununa uyarlarlar.
Gazi gara inince karşılama esnasında Türkü Kafkas halk oyunlar eşliğinde okunmaya ve oynanmaya başlanır.
Atatürk çok duygulanır. Hem Şiiri yazan Mehmet Türkel Bey’e hem de Tağı Bey’e hediyeler verir.
Sonra eser türkü olarak, marş olarak, folklor müziği olarak tüm yurda yayılır…
Marş halini almış şiirin sözlerini hatırlayalım:
Hoş gelişler ola Mustafa Kemal Paşa
Askerin milletin bayrağınla çok yaşa
Arş arş arş ileri ileri arş ileri
Marş ileri, dönmez geri, Türkün askeri
Sağdan sola, soldan sağa
Al da bayrağı düşman üstüne
Cephede süngüler ayna gibi parlıyor
Azeri Türkleri bayrak açmış bekliyor
Arş arş arş ileri ileri arş ileri
Marş ileri, dönmez geri, Türkün askeri
Sağdan sola, soldan sağa
Al da bayrağı düşman üstüne
Parlayan yıldızın alemi tenvir eder
Cumhuriyet bayrağın semalar içre süzer
Arş arş arş ileri ileri arş ileri
Marş ileri, dönmez geri, Türkün askeri
Sağdan sola, soldan sağa
Al da bayrağı düşman üstüne
Not: Bu türkünün daha önce Enver Paşa için yazıldığı da söylenir.
Aslının Hoş gelişler ola, kahraman Enver paşa olduğu yazılır.
Yalnız burada bir çelişki var:
Hem Enver Paşa için yazıldığı söylenen dizelere, hem de Mustafa Kemal Paşa için yazılan dizelere bakınca sonuç tartışmasız anlaşılır.
“Parlayan Yıldızın Alemi Tenvir Eder”
“Cumhuriyet Bayrağın Semalar İçre Süzer” dizelerini okuyunca Mustafa Kemal Paşa için olduğu kesinleşir, çünkü Enver Paşa zamanında “cumhuriyet bayrağı” yoktu, saltanat bayrağı vardı.
Yine de bu marş ile Enver Paşa ve Mustafa Kemal Paşa’yı biri birisi ile vuruşturmamak gerekir.
———————
Sayfayı okumaya misafir olduğunuz için teşekkür ederim.
Herkese kendi hayat felsefesine göre mutluluklar diliyorum.
Saygılar Selamlar
Rehber Muammer Çelik
Her türlü görüşlerinize, eleştirilerinize ve önerilerinize açığım. Telefon numaram: 0532-2643999 email adresim: rehbermuammer@gmail.com